รูปหล่อลอยองค์...ไม่ใช่แค่หน้าตาดี แต่ต้องมี "ยุค" ด้วยเหรอ!?
"พระเครื่อง" หรือ "รูปหล่อหลวงพ่อ" พอฟังคำนี้ หลายคนคงนึกถึง หลวงพ่อเงิน วัดบางคลาน ขึ้นมาทันที... ใช่เลยครับ! แต่คราวนี้เราจะไม่พูดแบบตำรา หรือท่องจำตามเซียน แต่จะพาไปรู้จัก “มุมสงสัย” แบบคนธรรมดาๆ ที่เริ่มต้นจากคำถามง่ายๆ ว่า...
“ที่เขาว่ากันว่า ไม่ถึงยุค...ดูยังไง?”
---
เริ่มต้นจาก “พิมพ์ทรง” ก่อนเลยละกัน...
เขาว่าแบ่งกันง่ายๆ เป็นสองพิมพ์ใหญ่:
พิมพ์ขี้ตา
พิมพ์นิยม
พิมพ์ขี้ตา – ใช้แม่พิมพ์แบบเบ้าประกบ
พิมพ์นิยม – ใช้แบบหล่อช่อ เบ้าทุบ
จะต่างกันตรง "วิธีหล่อ" นี่แหละครับ
เวลาส่องดูจะรู้เลยว่า พระหล่อแบบหุ่นขี้ผึ้งนั้น ทรงจะคล้ายกันมาก เพราะหล่อจากแม่พิมพ์เดียวกันหลายองค์
แต่พอทำเยอะๆ เข้า หุ่นขี้ผึ้งเองก็ต้องหล่อมาอีกทีเช่นกัน เพราะคงไม่มีใครมานั่งแกะทีละองค์หรอก จริงไหมครับ? ฮ่าๆๆ
---
ริ้วจีวรเบี้ยวๆ หัวโต หัวเล็ก...นี่บอกว่า “เก๊” ได้เลยไหม?
ไม่เสมอไปครับ... เพราะกระบวนการหล่อแบบโบราณไม่ได้เป๊ะขนาดเครื่องจักร
จะให้ทุกองค์เหมือนกันเป๊ะๆ คงเป็นไปไม่ได้
บางทีผิดนิดผิดหน่อย ก็อาจจะ “เก๊โดยอารมณ์” แต่ไม่ใช่ “เก๊โดยหลักฐาน”
---
พิมพ์ถูกอย่างเดียวไม่พอ...ต้องดู “เนื้อ” ด้วย
วลีทองของเซียนคือ
“พิมพ์ถูก...เนื้อใช่...ธรรมชาติมี”
คำถามคือ... แล้วจะรู้ได้ยังไงว่า “เนื้อใช่?”
พอถามลึก เซียนตอบว่า... ทองผสม
ทองผสมคืออะไร? ทองคำผสม? มีจริงครับ! และนั่นแหละที่ทำให้มวลสารน่าสนใจ
---
ศัพท์เทพจากเซียน ที่ฟังแล้วงงๆ แต่จริงมาก!
เกล็ดกระดี่ = สนิมของเงิน ที่ขึ้นเป็นพรายๆ เรืองๆ
รากผักชี = สนิมฝังในเนื้อ จากโลหะหลอมไม่เสมอกัน
คราบยาแดง = คราบออกน้ำตาลอมส้ม จากทองคำผสม
ขี้เบ้า = เศษดินหล่อที่ติดมา เห็นชัดเจน
สนิมเขียว = ของทองแดงแน่นอน
ตุ่ม ติ่ง ฟองอากาศ เนื้อเกิน = ปรากฏการณ์ปกติของพระหล่อโบราณ
ถ้ามีกล้องขยายสัก 20x หรือ 40x จะเห็นชัดเลยครับ
ว่า “แต่งเก่า” กับ “เก่าจริง” มันฟ้องตัวมันเองชัดๆ
---
สังเกตของจริงได้...ไม่ต้องฟังใคร
ถ้าอยากฝึกสายตาให้แม่น แนะนำให้ไปดูพระพุทธรูปเก่าๆ ที่วัดใกล้บ้าน
ดูโลหะ ดูคราบ ดูรอยสัมผัส
จุดที่ถูกจับ จะเหมือนพระสภาพใช้
จุดที่ไม่โดน จะคล้ายพระผิวหิ้ง
อันนี้เห็นด้วยอย่างยิ่งเลยครับ สนิมกับโลหะ มัน “รักกัน” และมันฟ้องอายุจริงๆ
---
บทสรุปของคนรู้น้อย...ที่ไม่ยอมงงคนเดียว!
การดูพระไม่ได้ง่าย แต่ก็ไม่ได้ยากเกินถ้าเราไม่รีบร้อน
สังเกต บันทึก และศึกษาเพิ่ม อย่าเชื่อแต่คำพูดใคร
กล้องขยายดีๆ กับความขี้สงสัยของเรา...ก็เป็นเครื่องมือที่วิเศษสุดแล้วครับ!
